Lütfen linklere tıklayın..
- El Biruni
- Ebu Hanife
- Ebul vefa El Buzecani
- Ekber Celalüddin
- El Farabi
- El Gazali
- El Hayyam
- İbn Sina
- İbrahim Hakkı Erzurumlu
- El Maturidi
- Rumi Celaleddin
- Sabit B Kurre
- Es Suhreverdi
- Et Tusi Naşirüddin
- Uluğ Beg
- Yusuf Has Hacib
- Ziya Gökalp
- El Biruni Kas’ın banliyösü /Birun 973, Rey 955 (?), Gilan 995, Kas 997, Buhara, Cürcan 999,Harizm (Kas ve Gürgenc) 1003, Gazne 1017-1050, Kabul, Keşmir ve Pencap üzerinden büyük ihtimalle Thanesar’a uzanan (Gazneli Mahmut’un fetih seferlerine eşlik ederek) Hindistan seyahati: Evrensel dahi, gökbilimci ve coğrafyacı (hermenötik yaklaşımlı) Hindolog ve filozof.
- Ebu Hanife Kufe 699, Mekke, Bağdad (hapishane) 767: İslam ilahiyatçısı (kelamcı) ve hukuk alimi (fakih)
- Ebul vefa El Buzecani Horasan’daki Buzecan 940, Bağdad 959-998, Gökbilimci ve matematikçi (trigonometri)
- El Farabi Farab’daki Vesic 870, Merv, Bağdad, Harran 910 ve Haleb 942, Mısır ve İstanbul (?), Şam ya da Halep 950: Helen etkilerinin görüldüğü, İslam’daki felsefe anlayışının öne çıkan şahsiyeti(metafizik, epistemoloji, aynızamanda siyasetbilimci), (Aristoteles’in ardından ) İkinci Usta, Muallim-i Sani
- El Gazali Tus 1058, Cürcan ve Nişapur, Bağdat 1085-95, Şam, Kudüs, Mekke ve Medine, Tus 1097-1111; aralarda Nişapur1106-11: Epistemoloji ve felsefe eleştirel islam ilahiyatçısı (mütekellim), hukukçu (fakih) ve sufi mistik (mutasavvıf)
- El Harezmi Bağdat’a bağlı Kutrubbul (?) 780, Bağdat 813-850. Gökbilimci ve öneçıkan Müslüman matematikçi. Hint rakamlarını aktaran kişi.
- El Hayyam Nişapur 1050-1132, Semerkand 1070, İsfahan 1075 ve Merv 1118. Özgür ruhlu İslam şairi. Gökbilimci ve matematikçi.
- İbn Sina Buhara’ya bağlı Efşene 980.Buhara, Gürgenc 1003, Cürcan 1013, Reyy 1014, Hemedan 1015 ve İsfahan 1023-37, Hemedan 1037:Müslüman hekim, tıbbi ders kitabı yazarı, hakim/kadı ve İslam’da Helen kültüründen ilham almış felsefenin en önemli şahsiyeti. Latince konuşulan Ortaçağ’ı ve Yeniçağ İran felsefesini derinden etkilemiştir.
- İbrahim Hakkı Erzurumlu Erzurum’a bağlı Hasankale/Pasinler 1708, Siirt’e bağlı Tillo/Aydınlar 1717-1780, aralarda Erzurum ve Mekke. Evrensel dahi ve süfi mistik (bilimsel kozmoloji ile İslam dini arasında uzlaşı.)
- El Maturidi Semerkant’a bağlı Matürid 870, Semerkand 945. Hanfi kelamcı, hukukçu ve Kuran yorumcusu (müfessir), kendi adıyla anılan Matüridiyye kelamının kurucusu.
- Rumi Celaleddin Belh 1207, Semerkand 1212, Nişapur, Mekke, Malatya, Sivas, Akşehir 1219 ve Karaman’a bağlı Larende üzerinden 1222 Konya’ya göç 1228-1273. Büyük sufi şair (Farsça) ve mistik.
- Sabit B Kurre Harran 836. Bağdat 901. Şabii. Hekim, gökbilimci ve matematikçi (rakam kuramı), Helen metinlerinin Arapça çevirmeni.
- Es Suhreverdi Sühreverd 1154. Meraga ve İsfahan. Rum/Anadolu, Halep 1183-1191. Şeyhül Üşrak (Aydılanmanın Ustası), önemli sufi mistik ve filozof (Işık İlmi, Hikmetül İşrak)
- Et Tusi Naşirüddin Tus 1201, Nişapur 1213-21, ve Irak (Mevsıl/Musul) Kirmanşah’a bağlı Sertaht 1233, Alamut’a bağlı Meymundiz (İsmailililere ait kale). 1245 ve Elburz Dağlarındaki Kazvin 1256. Bağdat (Moğol fatihlerin danışmanı) 1256, Meraga (gözlemevi yöneticisi) 1259, Bağdat’a bağlı (günümüzde içinde kalan) Kazimeyn/Kazimiyye 1274: Evrensel dahi, hekim, hukuk alimi (fakih), matematikçi ve filozof (feylesuf), Ahlak Öğretisi (İlmül Ahlak)
- Uluğ Beg İran’da Zencan’daki Sultaniyye 1394, Semerkant 1409-1449.Timur’un torunu. Üst düzey eğitimli hükümdar, bir üniversitenin 1420 ve gözlemevinin 1425 kurulmasını emretmiştir.
- Yusuf Has Hacib Balasagun ve Kaşgar 11.yy. Şair ve eğitmen (İbn Sina geleneğinde etik ve tıp), Türk-İslam edebiyatının en eski eserinin sahibi. (Kutlandıran Bilgi, Kutadgu Bilig)
- Ziya Gökalp Diyarbakır 1876. İstanbul ve Selanik. İstanbul 1913-18. İstanbul 1924. Yazar ve sosyolog. Modern Türkiye’nin öncü düşünürlerinden.