Levent Ağaoğlu –Şunu sormak istiyorum. Gazi Osman Paşa’nın Plevne savaşında, bu savaş stratejisi konusunda getirdiği yenilik daha sonra detaylı olarak incelenmiş midir? Hakkında tezler yapılmış mıdır? Sempozyumlar düzenlenmiş midir? Gazi Osman Paşa’nın mirasını sahiplenmiş miyiz? Türkiye’de Harp Akademileri, milli güvenlik uzmanları bu konuyu değerlendirmişler mi?
Fehmi Yılmaz – Sorunuz çok güzel, çok teşekkür ederim. Bu savaş 93 Harbi olarak biliniyor. 93 Harbi hakkında araştırma yapan tarihçilerden biriyim. Maalesef yapılan çalışmalar birkaç tezden ibaret ve bu konuda uzmanlarımız yok. Paşa üzerine yapılmış bir tez var. 2001-2004 yılları arasında St. Petersburg’ta bulundum. Yani Rusya Çarlığının başkentinde. Hocam şunu sordu; “Orada 93 Harbiyle ilgili ne gibi çalışmalar var”. 2002 yılıydı, orada bir Rus arkadaştan yardım alarak, sadece yazılı kitapların 450 civarında olduğunu gördüm.
Mehmet Genç – Herkesin çok saygı gösterdiği büyük bir kahraman. Ama bizim ilgimizden çok yabancıların ilgisi enteresandır. Mesela 1904-5 Rus-Japon Savaşı’nı bilirsiniz. Japonlar bu savaşa başlamadan evvel Türkiye’ye geldiler. Askeri bir heyet Plevne savunması nasıl başarıldı diye, incelemeyi yaptı. Mesela bizim askeri tarihi yazan Edward Erikson’la birlikte bir kadın var, bilmiyorum gördünüz mü? O, muazzam bir literatür taradıkları halde, Plevne zaferinin, savaşının herhangi bir etkisini bilmiyoruz, diyor. Ben çok hayret ettim. Çünkü biraz evvel bahsettiğim Binbaşı Tevfik Beyx New York’taki ataşelikte bu Peaboy Martini tüfeklerini seçerken, Avrupalı orduların hiçbir şekilde bu tüfekleri tercih etmediklerini ama bunların bizim işimize yarayacağına rapor ediyor. Onun üzerine yapılan savaş bitince, Avrupa’nın fikri değişti. Peaboy Martini tüfeklerinin iyi olduğuna karar verip, ordularını bu silahla donattılar. Ama bu nasıl oldu ise benim dikkatimden kaçtı. Yani benim hatırladığım bu iki önemli örnek, bizim gözümüzden kaçsa da, dünyanın gözünden kaçmıyor aslında.
