Merkez; Atlantik olarak esas alındığında, Türkiye “kanat ülke” konumunda olmaktadır.
Merkez olunduğunda ise, kendi hedefimize kanatlanacağız.
Merkez; Türkiye olarak esas alındığında, ülkemiz “kanatlanan ülke” konumuna yükselmektedir.
Uçuşa (take off) geçebilmemiz için kanatlanmamız lazım; kanatlarımızdaki manevra gücü bizi hedefe ulaştıracaktır.
Bölgesel pazarlarımız kanatlarımızdır; ihracatımızı bölgesel pazarlarımıza doğru hızla artıralım ki, kanatlarımızda güç toplamış oluruz.
Türkiye’nin bölgesel alanları 3 taraftan blokaj altına alınmıştır.
- Avrupa Birliği (Almanya); Balkanları blokaj altına almıştır.
- Rusya; Türkistan’ı bloke etmektedir.
- ABD ise Ortadoğu bölgesinde kapsamlı bir blokajı yıllardır ifa etmektedir. (x)
Tabi olduğumuz bu bölgesel blokajlara karşın;
- Kafkasya bölgesinde; Azerbaycan, Gürcistan, İran
- Türkistan bölgesinde; Kazakistan, Türkmenistan
- Balkanlar’da; Arnavutluk, Makedonya, Bosna, Kosova
- Afrika’da; Somali, Sudan, Fas, Tunus, Cezayir
- Ortadoğu’da; Katar, Kuzey Irak, Filistin
- Kuzey’de; Ukrayna
- Akdeniz’de; KKTC
pazarlarında geliştirdiğimiz bölgesel işbirlikleri ile 3 yönden (batı, doğu, güney) gelen blokajlar elimine edilmeye çalışılmaktadır.
Sözkonusu küresel güçlerin (AB, Rusya, ABD) blokajlarının sabit olarak kalacağı varsayımı ile Türkiye; Doğu Avrupa’dan Doğu Akdeniz’e ve Doğu Türkistan’a kendi BÖLGESEL İKTİSADİ BİRLİĞİ’ni kıtalararası (Avrupa, Asya, Afrika) kesişme noktalarını kapsayacak şekilde oluşturma adımlarını atabilecektir.
Bölgesel Pazar Payları Tablosu (2015) değerlendirildiğinde bu potansiyel açık olarak ortaya çıkmaktadır.
Merkez Ülke Türkiye ve Bölgesel Pazarlarımız
Bölgelerin İthalatından Aldığımız Pazar Paylarımız (2015; %)
| Bölgeler | Pazar Payımız (%) | |
| 1 | TÜRKİSTAN | 7,9 |
| 2 | KOMŞULAR | 6,2 |
| 3 | KUZEY AFRİKA | 4,8 |
| 4 | HAZAR | 4,7 |
| 5 | BEREKETLİ HİLAL&HİCAZ | 3,9 |
| 6 | CIS/BDT | 3,7 |
| 7 | ORTADOĞU | 3,3 |
| 8 | EKİT (ECO) | 2,8 |
| 9 | İKT | 2,8 |
| 10 | AFRİKA | 2,5 |
| 11 | KEİB | 2,4 |
| 12 | AKDENİZ | 2 |
| 13 | KÖRFEZ İB (GCC) | 1,9 |
| 14 | DOĞU AVRUPA | 1,35 |
| 15 | AB-GB | 1,2 |
| 16 | BALKANLAR | 1,2 |
| 17 | D8 | 1,1 |
| 18 | SAARC (Güney Asya) | 0,3 |
| 19 | BRICS | 0,3 |
| 20 | ŞİÖ/SCO | 0,3 |
| 21 | GREATER CHINA | 0,1 |
- TÜRKİSTAN:Türkmenistan. Kazakistan. Özbekistan. Kırgızistan. Tacikistan
- KOMŞULAR:Rusya.Yunanistan.Iran.Ukrayna.Irak.Bulgaistan.Azerbaycan.Gürcistan.Suriye.Ermenstan
- HAZAR: İran.Rusya.Azerbaycan.Türkmenistan.Gürcistan.Kazakistan.Özbekistan.Ermenistan
- CIS/BDT:Rusya.Ukrayna.Belarus.Kazakistan.Azerbaycan.Özbekistan.Gürcistan.Kırgızistan.Türkmenistan.Moldova.Tacikistan.Ermenistan
- KÖRFEZ İB (GCC): BAE. Suudi Arabistan. Kuveyt. Katar. Umman. Bahreyn.
- AB: Almanya. Avusturya. Belçika. Bulgaristan. Çek Cumhuriyeti.Danimarka.Estonya.Finlandiya.Fransa.GKRY.Hırvatistan.Hollanda.İngiltere.İrlanda.İspanya.İsveç.İtalya.Letonya.Litvanya.Lüksemburg.Macaristan.Malta.Polonya.Portekiz.Romanya.Slovakya.Slovenya.Yunanistan. Not: Türkiye sadece Gümrük Birliği’ne (GB) üyedir.
- KEİB: Arnavutluk.Azerbaycan.Bulgaristan.Ermenistan.Gürcistan.Moldova.Romanya.Rusya.Türkiye.Ukrayna.Yunanistan.Sırbistan
- EKİT (ECO): Afganistan.Azerbaycan.İran.Kazakistan.Kırgızistan.Pakistan.Tacikistan.Türkiye.Türkmenistan.Özbekistan
- D8: Endonezya. Pakistan. Nijerya. Bengaldeş. Mısır. İran. Türkiye. Malezya
- İKT: İslam Kalkınma Teşkilatı: 57 üyesi bulunmaktadır. Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Brunei, Burkina-Faso, Cezayir, Cibuti, Çad, Endonezya, Fas, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gambiya, Gine, Gine Bissau, Guyana, Irak, İran, Kamerun, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Kornorlar, Kuveyt, Libya, Lübnan, Maldivler, Malezya, Mali, Mısır, Moritanya, Mozambik, Nijer, Nijerya, Özbekistan, Pakistan, Senegal, Sierra Leone, Somali, Sudan, Surinam, Suudi Arabistan, Tacikistan, Togo, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Uganda, Umman, Ürdün, Yemen, Suriye
- AKDENİZ PAZARLARI: Fransa.İtalya.İspanya.Çekya.Mısır.İsrail.Yunanistan.Cezayir.Fas.Bulgaristan.Slovenya.Hırvatistan.Ürdün.Sırbistan.Tunus.Lübnan.Libya.Bosna Hersek. Malta. Kıbrıs. Suriye. Arnavutluk. Karadağ
- DOĞU AVRUPA: Polonya.Çekya.Macaristan.Slovakya.Romanya.Ukrayna.Belarus.Litvanya.Estonya.Latvia.Moldova
- SAARC: Hindistan. Pakistan. Bengaldeş. Afganistan. Sri Lanka. Nepal. Maldivler. Butan
- BRICS: Brezilya. Rusya. Hindistan. Çin
- ŞİÖ/SCO: Çin. Rusya. Kazakistan. Özbekistan. Kırgızistan. Tacikistan
- GREATER CHINA/BÜYÜK ÇİN: Çin. Hong Kong. Tayvan. Makau
- Türkistan
- Komşular
- Kuzey Afrika
- Hazar
- Bereketli Hilal/Hicaz
Balkan pazarlarında (ithalat) 2003 yılında %2,6 olan payımız, 2015’de %1,2 düzeyine gerilemiş; Avrupalı rakiplere, bilhassa Almanya’ya Balkan Pazarları kaybedilmiştir.
Kıtasal Pazar Payları (Milyar USD;2015)
|
Pazar payları sıralaması;
- Afrika
- Avrupa
- Asya
- Amerika
- Okyanusya
şeklindedir.
Gümrük Birliği ile bağlandığımız Avrupa ithalat pazarından aldığımız payın bir mislini Afrika pazarından aldık.
Diğer kıtalarda pazar payımız %1 seviyesinin altındadır.
En yüksek pazar payını edindiğimiz yükselen Afrika pazarından aldığımız %2,5 pazar payı; Yükselen Asya pazarları için de hedef olarak tespit edilmelidir.
Afrika açılımı’nın yanına Asya açılımı da ilave edilerek Yükselen Pazarlar’a hızla yönelinmelidir.
(x) (ABD Serbest Ticaret Anlaşmaları https://ustr.gov/trade-agreements/free-trade-agreements ABD Serbest Ticaret Anlaşmaları https://ustr.gov/trade-agreements/free-trade-agreements … 20 ülkelik Listede Kore, Ürdün, İsrail, Umman, Bahreyn var; Türkiye neden yok?)
